طی چند سال گذشته بیش از ۷۰۰۰ انسان بی‌گناه از کشورهای مختلف دنیا در جریان مراسم عبادی حج به علت بی‌لیاقتی مسئولین ذیربط عربستانی، به علل مختلف عمدی و غیر عمدی جان خود را از دست داده‌اند، مسئولیت‌ناپذیری پادشاهان سعودی در این وقایع از یک‌سو و بی‌تفاوتی و عدم واکنش مناسب از سوی مسئولین کشورهای اسلامی در برخورد با این حوادث از سوی دیگر باعث شده تا امروز وقوع این حوادث به یک مسئله عادی برای مسئولین کشور عربستان تبدیل شود و همین رویکرد سبب شده تا باردیگر حکام و علمای درباری این کشور جرأت کنند تا با اظهارنظرهای مضحک و ابلهانه، انگشت اتهام را متوجه دیگران نمایند.
در حادثه خونبار مکه؛ باد و طوفان و نهایتاً پیمانکاران خارجی، عامل فاجعه معرفی شدند و در حوادث فاجعه‌بار منا نیز گروهی از مسئولین عربستانی در کمال ساده‌لوحی حوادث را به قضا و قدر الهی و گروهی دیگر نیز وقیحانه این واقعه را به تلاش حجاج برای خودکشی به خاطر صواب جان دادن در هنگام اعمال حج نسبت دادند، برخی نیز سیاهپوستان بی‌دفاع آفریقایی را مسبب وقوع حادثه معرفی کردند و سرانجام گروهی از افراد متعصب و بی‌بصیرت سعودی نیز در تقابل با حرکت‌های خودجوش مردم داغدار ایران اسلامی علیه آل‌سعود، تلاش دارند تا ایران را مقصر بروز این حوادث جلوه دهند.
در این راستا عمدی بودن برخی از حوادث چند دهه اخیر مراسم حج از جمله؛ حادثه خونبار سال ۱۳۶۶ که منجر به شهادت حدود ۵۰۰ نفر و مجروحیت حدود ۷۰۰ نفر از زائران بی‌گناه ایرانی و غیرایرانی گردید، قابل انکار نیست و به تعبیر حضرت امام(ره) هرگز بخشیده نخواهد شد، اما به‌نظر می‌رسد حوادث اخیر مکه نیز در ردیف حوادث مشکوکی است که از وجود دست‌های پنهان پشت پرده برای بروز عمدی این فجایع حکایت دارد و حتی اگر چنین هم نباشد، کارشکنی دولت عربستان در صدور اجازه همکاری امدادگران ایرانی برای نجات مصدومین و یا کارشکنی آنها در صدور مجوز برای مسئولین ذیربط ایرانی برای سفر به سایر شهرهای مکه به منظور شناسایی و انتقال مجروحین و مفقودین حادثه و بیان بهانه‌های واهی و خودداری آنها از صدور ویزا برای هیئت ایرانی که جهت هماهنگی و بررسی میدانی ماجرا آماده اعزام به عربستان شده‌اند، شائبه عقده‌گشایی ناشی از شکست‌های مکرر عربستان در برابر ایران در عرصه تعاملات بین‌المللی و عمدی بودن این حوادث را افزایش می‌دهد.
در این میان گمانه‌زنی رسانه‌های مختلف دنیا سرنخ‌هایی را در اختیار می‌گذارد که دست‌های پنهان و آشکار خارجی و توطئه‌های داخلی ناشی از جنگ قدرت بین سردمداران حکومت عربستان در جریان این ماجرا را افشاء نموده و اثبات می‌کند که برخی از شایعات مطرح، دور از واقعیت نیستند، به عنوان مثال؛ برخی از خبرگزاری‌ها حادثه سقوط جرثقیل در مکه را به اختلاف یکی از شاهزادگان حکومت فعلی با خاندان بن‌لادن بر سر تصاحب پروژه‌های ساخت و ساز اطراف خانه خدا مربوط دانسته و معتقدند از آنجا که بروز این حادثه می‌تواند منجر به طرح بهانه‌ی لازم برای حذف شرکت‌های متعلق به خانواده بن‌لادن شود، لذا نباید این گزینه یعنی دست داشتن فرد مورد اشاره در این قضیه را از نظر دور داشت.
در مورد حوادث منا نیز گفته می‌شود، این حوادث توسط محمدبن سلیمان فرزند شاه عربستان که فکر می‌کند منصب ولیعهدی او غصب شده است، به شکل عمدی و به‌منظور تخریب چهره ولیعهد فعلی یعنی محمدبن نایف و فراهم نمودن شرایط برای کنار گذاشتن وی برنامه‌ریزی شده است.
در همین‌حال برخی از صاحب‌نظران معتقدند؛ از آنجا که حکومت فعلی عربستان با رفتارهای غیر مؤثر و ناشیانه‌ای که از خود نشان داده، نتوانسته انتظارات و اهداف غرب در منطقه را به درستی مدیریت و دنبال نماید، لذا ناکارآمدی این حکومت برای آمریکا محرض شده و تاریخ مصرف آن به پایان رسیده است و آمریکایی‌ها از طریق سناریوسازی برای انجام این‌گونه برنامه‌ها، یک‌بار دیگر در صدد زمینه‌سازی برای معرفی نسخه جایگزین به‌جای حکومت فعلی در عربستان هستند.
تعدادی از صاحب‌نظران نیز بر این باورند که نه تنها تاریخ مصرف حکومت فعلی عربستان برای آمریکا به پایان رسیده، بلکه زمان اجرای نقشه آمریکایی اسرائیلی یانکی‌ها برای تجزیه خاک این کشور نیز کلید خورده است و دشمن در تدارک است تا همانند سودان و بوسنی هرزگوین، خاک یک کشور اسلامی دیگر را به قطعاتی کوچک و در عین‌حال با قابلیت آسیب‌پذیری و کنترل بیشتر تقسیم نماید، بنابراین حرکت‌های مشکوکی مانند؛ برنامه حمله عربستان به یمن یا بیان علنی و افشای نقش عربستان در حمایت از گروه‌های تروریستی و همچنین وقوع حوادث اخیر را در راستای تضعیف این کشور و دستیابی به اهداف این نقشه تعریف می‌کنند.
متقابلاً گروهی از دیگر رسانه‌ها نیز بر نقش آمریکا اذعان دارند، اما هدف از اجرای این توطئه را دامن زدن به اختلافات ساختگی موجود بین مسلمانان و کشورهای جهان اسلام و ایجاد ناامنی در جهت کمک به اجرای نظریه نژادپرستانه غربی مبنی بر ضرورت کاهش جمعیت جهان از طریق نسل‌کشی نژادهای آفریقایی و آسیایی، به‌ویژه مسلمانان و نیز توسعه و تقویتِ بازار فروش سلاح بیشتر برای کمپانی‌های تسلیحاتی خارجی و کمک به نجات اقتصاد غرب از ورشکستگی تحلیل می‌کنند و افزایش تردد نمایندگان کمپانی‌های خارجی به این کشور را گواهی بر صحت این نظر می‌دانند.
بدیهی است که حتی اگر هیچ‌یک از گمانه‌زنی‌های مورد اشاره درست نباشد، تمرکز فکر و ذهن حکام عربستان بر تداوم جنگ نابرابر و ناجوانمردانه در یمن و حمایت از گروه‌های تروریست وابسته حتی در ایام ماه ذی‌الحجه و در نتیجه غفلت آنها از پرداختن به برنامه‌ریزی مناسب برای انجام درست بزرگترین اعمال اسلامی و نیز جوان بودن و سوء مدیریت کارگزاران، مجریان و عوامل اجرایی مراسم، گناهی نیست که مسلمانان بتوانند به‌راحتی از آن صرف‌نظر کنند و لذا برای پیشگیری از بروز مجدد این اتفاقات تلخ، باید جرائم مذکور در کنار سایر جنایت‌های جنگی آل‌سعود در این سال‌ها مورد بررسی گروه‌های حقیقت‌یاب از کشورهای اسلامی قرار گرفته و در دادگاه‌های بین‌المللی به آن رسیدگی شود.
علاوه براین؛ تخریب اماکن تاریخی مربوط به صدر اسلام و سایر آثار منتسب به پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) و خاندان بنی‌هاشم در مکه و مدینه و ساخت نمادهای غربی و شیطانی مشرف به خانه خدا که هرچند سال یک‌بار با تخریب طرح‌های قبلی و اجرای طرح‌های متفاوت و جدید و با سوء استفاده از منابع بیت‌المال و تحمیل هزینه به جیب ملت محروم و فقرزده عربستان آغاز و با هدف انتفاع از فعالیت‌های پیمانکاری عمرانی و یا تجاری‌سازی محیط اطراف خانه خدا از سوی خاندان آل‌سعود صورت می‌گیرد، نیز موضوع دیگری است که پیگیری علت آن می‌تواند به یک مطالبه عمومی در جهان اسلام تبدیل شود.
در هر حال اگرچه شاهزادگان سعودی و مخالفین و موافقین حکومت فعلی و قبلی در فرایند جنگ قدرت جاری، جرأت رویارویی علنی و مستقیم بایکدیگر راندارند، اما نزاع آنها بر سر کسب قدرت و رقابت‌شان برای کسب منفعت مالی بیشتر از موقعیت‌های موجود، نه‌تنها شرایط برای گسترش زمینه بدبینی مسلمانان و افزایش شایعات علیه این خاندان را دامن زده، بلکه به‌رغم خواسته عامه مسلمین جهان، شرایط حضور و دخالت کشورهای خارجی در منطقه و تجزیه احتمالی این کشور را نیز بیش از پیش فراهم نموده است.
احمدرضا هدایتی
کارشناس ارشد مدیریت
۴/۷/۹۴
