ایران زمین به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و کهن‌ترین تمدن‌های تاریخی، به واسطه موقعیت جغرافیایی و نیز ویژگی‌های خاص فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، همواره در معرض انواع خطرات و تهدیدات طبیعی و غیر‌طبیعی مانند؛ جنگ و سیل و زلزله قرار داشته است، لذا عقل سلیم حکم می‌کند، برای حفاظت از میراث فرهنگی غنی و ارزشمند موجود در موزه‌ها و سایر مراکز و نقاط شهری و روستایی کشور، از هم‌اکنون تدابیر لازم اندیشیده و اقدامات شایسته به عمل آید.
از آنجاکه در حال‌حاضر برای نگهداری بخش قابل‌توجهی از آثار تاریخی و اشیاء عتیقه موجود در کشور، به شکل دومنظوره از ساختمان‌های تاریخی و قدیمی و غیراستاندارد(آسیب‌پذیر) استفاده می‌شود، لذا امکان از بین‌‌رفتن تمام سابقه تاریخی کشور در حوادث احتمالی مورد اشاره متصور است، بنابراین یکی از مهمترین اقدامات لازم‌الاجرا در این زمینه، احداث یک مجموعه مستحکم و کاملاً استاندار و مجهز به امکانات روز و کاملاً منطبق با شاخصه‌های معماری اسلامی- ایرانی در یک نقطه مناسب و امن در کشور است.
بدیهی است که مکان جدید که باید از آن به عنوان شهر موزه نام برد، می‌تواند همانند موزه‌های بزرگ و مطرح جهان، تمام آثار باستانی و اشیاء عتیقه و سایر میراث فرهنگی منقول موجود در کشور یا حداقل آثار موجود در موزه‌های استان تهران را به‌طور متمرکز، اما در بخش‌های گوناگونِ موضوعی در خود جای داده و با توجه به تنوع و تعدد آثار تاریخی ایران، به یک فرصت اسنثنایی برای جذب گردشگر داخلی و خارجی و منبع تولید درآمد برای کشور تبدیل شود.
با توجه به حجم انبوه اشیاء عتیقه و آثار باستانی موجود در ایران، پیش‌بینی استقبال و جذب تعداد قابل توجه توریست به مکان مورد اشاره دور از انتظار نیست، بنابراین بودجه احداث این مجموعه نیز می‌تواند از طریق اعتبارات دولتی تأمین و پس از افتتاح، در کوتاه‌مدت از محل عوایدی که کسب می‌شود به خزانه دولت بازگردانده شود و یا حتی این امکان وجود دارد که اعتبار مورد نیاز از طریق فروش ساختمان‌های مازاد موزه‌های موجود یا با عقد قرارداد با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی داخلی و خارجی به روش‌های BOO یا BOT یا سایر روش‌های متداول ساخت، تأمین و از محل درآمدهای آتی آن کسب و باز‌پرداخت شود.
در عین‌حال تا قبل از احداث مکان جدید، نباید تهیه طرح‌ها و اجرای برنامه‌های موقت و کوتاه مدت در این رابطه مورد غفلت قرار گیرد، به‌عنوان مثال؛ انجام عملیات مقاوم‌سازی ساختمان موزه‌ها، ایمن‌سازی آنها در برابر سرقت، آتش‌سوزی و عوامل محیطی در حوادث احتمالی و یا انتقال این اشیاء به مکان‌های مستحکم و امن، از جمله اقداماتی است که باید با جدیت بیش‌از‌پیش مورد توجه قرار گیرد، اما شاید مهمتر از آن پیش‌بینی اقدامات لازم برای جلوگیری از سرقت، غارت و آسیب‌دیدن سرمایه‌های ملی موجود در این بخش در حوادثی احتمالی مانند؛ جنگ یا زلزله و سایر حوادث در شرایط فعلی و قبل از احداث محل جدید است.
در این رابطه برخی از کشورها مانند؛ آلمان در جریان جنگ‌های اول و دوم جهانی، با ساخت پناهگاه‌های زیرزمینی ویژه‌ی نگهداری این‌گونه اقلام و یا دفن آنها در زیر خاک و به شکل کاملاً همرنگ و یکنواخت با محیط اطراف در نقاط غیر مسکونی مشخص و امن، به حفاظت و حراست از آنها مبادرت نمودند که این شیوه می‌تواند با توجه به شرایط ایران، در مورد ما نیز کاربرد داشته باشد، اما اقدام دیگری که می‌تواند به رفع مشکلات احتمالی در حوادث کمک کند، تعیین استان معین برای حفاظت تخصصی از موزه‌ها و میراث فرهنگی در حوادثی مانند، سیل و زلزله یا آتش‌سوزی است.
برای تحقق این منظور کافی است، نهادها و ادارات و دستگاه‌های ذیربط از جمله؛ بسیج استان‌هایی مانند؛ اصفهان که سابقه بیشتری در عرصه آثار باستانی دارند، علاوه بر مشارکت در عملیات امداد و نجات عمومی، در این زمینه نیز گروه‌های ویژه‌ای را به شکل تخصصی تحت آموزش فنی قرار داده و با اجرای مانورهای عینی و عملی، آمادگی‌های لازم در این رابطه را به عنوان معین سایر استان‌ها کسب و بلافاصله پس از وقوع حادثه در نقاط(موزه‌ها) از پیش تعیین‌شده برای هر گروه مستقر و نقش حفاظتی و حراستی خود را ایفا و در صورت لزوم نسبت به انتقال اشیاء به نقاط امن اقدام نمایند.
البته بدیهی است که حفاظت و حراست از همه این موارد، قبل از هر چیز مستلزم انجام اقداماتی مانند؛ پیش‌بینی تمام شرایط در کوتاه‌مدت و بلندمدت، مقاوم‌سازی اماکن فعلی و طراحی سازوکار مناسب برای انقال و استقرار اشیاء در محیط‌های امن و در واقع پیشگیری توأم با تمرین عینی و عملی و در مرحله بعد انجام کارهای مطالعاتی و نیز برنامه‌ریزی و تهیه نقشه‌راه برای ایجاد مجموعه جدید با هدف مقابله با آثار و پیامد بحران‌های احتمالی در درازمدت است.
توضیح: در این رابطه مطالب دیگری نیز در این سایت ارائه شده است.
احمدرضا هدایتی
کارشناس ارشد مدیریت
۲۵/۶/۹۴
آقای هدایتی عزیز سلام.پیشنهادم اینه که این موارد را برای سازما ذیربط یا بقیه رسانه‌ها هم ارسال کنید.
پیشنهادات قابل بحثی است و می تواند مفید ثمر باشد