نامه به معاونت بازرسی وزارت مسکن و شهرسازی در مورد مشکلات مسکن مهر

بسمه تعالی

وزارت مسکن و شهرسازی – معاونت محترم بازرسی:

     همانگونه که مستحضرید؛ طرح مسکن مهر یکی از طرح‌های بسیار کارآمد و تأثیرگذاری است که چنانچه به درستی و منطبق با نظر پیشنهاد دهندگان اولیه آن پیگیری و مدیریت شود، در حل مشکل مسکن کشور به خصوص در کاهش و تثبیت قیمت ساخت و ساز، نقش اساسی خواهد داشت، اما به علت بی‌مهری و کم‌لطفی برخی مسئولین و مدیران بعضا میانی و اجرایی نسبت به دستاوردهای مثبت این طرح، کار در مسیر اجرا با اشکالات و ابهامات مختلفی توأم بوده است، اشکالات و ابهاماتی که کم‌توجهی به آن می‌تواند کل نتایج این طرح ارزشمند را تحت‌الشعاع قرار دهد.

برخی از این مشکلات و ابهامات عبارتند از:

• جناب آقای موسوی مدیر عامل محترم شرکت توسعه پردیس، چندی پیش در حضور وزیر محترم مسکن و شهرسازی که برای بازدید از میزان پیشرفت کار، به شهر پردیس تشریف آورده بودند، قیمت زمین مسکن مهر تملیکی در شهر پردیس را ۱۲۰ هزار تومان اعلام کردند که با این حساب در مجتمعهای ۱۰ طبقه ای، قیمت هر متر برای هر نفر حدود ۱۲ هزار تومان خواهد بود و چنانچه این مبلغ را بدون تقسیم بین اعضاء دریافت نمایند، مبلغ دریافتی برای هر متر معادل یک میلیون دویست هزار تومان می شود و این در حالیستکه هم اکنون در مجاور همان مکان زمینهای شرکت توسعه عمران پردیس به طور آزاد در بنگاههای محل، حدود متری ۴۳۰ تا ۵۰۰ هزار تــومان خرید فروش می گردد و حدود یکماه قبل نیز آپارتمان کامل در فاز ۴ با قیمت متری۵۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومان و تا چند ماه قبل، زمین با قیمت هر مترکمتر از۳۰۰ هزار تومان هم یافت می شد.

     اما نکته قابل تامل این است که بر خلاف وعده های اولیه، در حال حاضر (با احتساب ۲۵ میلیون تومان وام تخصیصی + ۵/۱۷ میلیون تومان دریافت نقدی + ۲میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی که باید مجددا بطور نقدی پرداخت شود) قیمت تعیین شده برای هر متر از یک واحد تملیکی ۶۰ متری حدود ۷۴۵ هزار تومان منظور شده است، با این حساب چنانچه قیمت ساخت که ۳۱۰ هزار تومان اعلام شده را از مبلغ مذکور کسر نماییم، قیمت زمین ۴۳۵ هزار تومان می شود که چـون از همه اعضاء دریافت می گردد، در یک مجتمع ۱۰ طبقه مسکن مهر بابت هر متر زمین، بالغ بر ۴ میلیون ۳۵۰ هزار تومان یعنی حدود ۱۰ برابر قیمت آزاد زمین در منطقه دریافت می شود (که ظاهر به جیب پیمانکاران محترم می رود) و حتی اگر خارج از روال جاری و معمول خرید و فروش مسکن در کشور، قیمت مشاعات و محوطه سازی و سایر موارد مشابه را هم بطور جداگانه به هزینه ساخت اضافه نماییم، باز قیمت در نظر گرفته شده برای زمین منطقی نخواهد بود.

     ضمنا برای یک واحد۶۰ متری (با همان مبلغ۷۴۵هزار تومان) بیش از ۲۶ متر مشاعات (برای واحدهای بزرگتر بیشتر) محاسبه شده که این مقدار برای یک آپارتمان ۹ طبقه ۵۴ واحدی و فاقد حیاط که در یک زمین تقریبا ۴۸۰ متری ساخته شده و حدود۴۸۰۰متر زیر بنا دارد و بیشتر مساحت طبقه هم کف آن به انباری ها اختصاص یافته، حداقل۱۴۰۴متر خواهد بود.

• در سنوات گذشته خرید و فروش مسکن در کشور، بر اساس قیمت تمام شده (با احتساب مشاعات، محوطه سازی، آب و برق و …) انجام می شد و چون همه چیز از همان ابتدا روشن بود، طبیعتا از بروز مشکلات و منازعات احتمالی بین خریداران و فروشندگان جلوگیری می شد، اما اخیرا مسکن مهر و برخی از تعاونیهای مسکن علاوه بر قیمت اولیه اعلام شده، مجددا وجوهی را تحت عنوان هزینه مشاعات، محوطه سازی و امثال آن مطالبه می نماید که جسارتا این روش با هر هدفی که باشد، نه تنها نوعی فریبکاری و توهین به شعور اجتماعی و افکار عمومی تلقی می شود، بلکه زمینه را برای سوء استفاده پیمانکاران و فروشندگان فرصت طلب و افزایش مشکلات حقوقی تسهیل می نماید.
• بنا بر اظهارات برخی پیمانکاران، متأسفانه برخی از مدیران ذیربط در دستگاههای مرتبط نیز در جریان واگذاری کار به شرکتهای انبوه ساز، با واگذاری کار به واسطه ها و سهم‌خواهی غیر قانونی از آنان (به خصوص از پیمان‌کاران تازه کاری که فاقد ظرفیت‌های لازم برای اجرای پروژه‌های بزرگ هستند)، باعث افزایش قـــیمت تـــمام‌شده‌ی واحدهای ساخته‌شده می شوند، به گونه‌ای که در برخی از موارد به ازای هر متر مربع از مجتمع هایی که به پیمان‌کاران واگذار می‌نمایند، بین ۱۰ تا ۲۵ هزار تومان دریافت می کنند.
• علی رغم گذشت مدتها از زمان آغاز بکار مسکن مهر و ثبت نام اعضاء، در نحوه واگذاری پس از ساخت نیز آشفتگیهای بسیاری دیده می شود و دست اندر کاران نتوانسته اند واگذاری را بر اساس یک روال منطقی و امتیاز زمان و مبلغ واریزی و یا سایر شرایط مانند: ناریخ ثبت نام انجام دهند، بگونه ای که برای کسی که واحد۱۰۰ متری درخواست نموده یک واحد ۶۰ متری و برای کسی که به علت مشکل مالی واحد ۶۰ متری درخواست نموده واحد۱۰۰ متری اختصاص داده و از تعویض آن نیز اجتناب می نمایند و یا با یکی از دو نفری که دقیقا در یک زمان و یک ساعت ثبت نام نموده و در تمام مراحل وجوه مربوطه را همزمان واریز نموده اند، در حال عقد قرار داد می باشند و برای نفر دیگر هنوز زمان تحویل مشخص نشده است.

     این در حالیستکه می توانستند و هم اکنون نیز می توانند همانند روش بانکها برای قرعه کشی، از یک نرم افزار مناسب استفاده و حتی به شکل دستی برای محاسبه امتیازات و تعیین اولویتها اقدام نمایند.

• به نظر می‌رسد نادیده انگاشتن برخی از ضوابط برای تسریع در کار و همچنین ضعف نظارتی و استفاده از پیمان‌کاران بعضا ناوارد و کم‌تجربه نیز سبب شده تا نه‌تنها اجرای طرح‌ها با تأخیر مضاعف مواجه شود، بلـــکه گاهی ساده ترین اصول و ضوابط ساختمان‌سازی و استانداردهای معمول و ضروری نیز رعایت نشود و همین مسأله، بروز حوادثی مانند فروریختن پروژه‌ی مسکن مهر در استان همدان و اصفهان یا بندرعباس را به دنبال داشته و احتمالا پس از بهره برداری نیز سایر مشکلات مانند: نواقص سیستم روشنایی و تاسیساتی را آشکار خواهد نمود.
• کیفیت مصالح مورد استفاده نیز، در اکثر موارد قربانی کاهش قیمت تمام‌شده گردیده و این موضوع، علاوه بر نمای ساختمان‌ها که با استفاده از ارزان‌ترین محصولات ناپایدار تهیه شده، در رابطه با مصالح مورد استفاده در داخل منازل نیز کاملاً مشهود است و تقریبا در تمام موارد کاهش قیمت به اندازه ای مورد تأکید قرار گرفته که نه تنها کیفیت مصالح را تحت تأثیر قرار داده، بلکه منجر به حذف پارکینگ، آسانسور و حتی انباری از ساختمان نیز شده است.
• علاوه بر تعویق پی‌درپی زمان تحویل برخی پروژه‌ها و یا اظهار بی‌اطلاعی مسئولین ذیربط از زمان تحویل منازل، نامشخص ‌بودن نحوه‌ی تأمین خدمات جانبی مانند: آب، برق، گاز، فاضلاب، محوطه‌سازی، در این مجتمعها نیز مشکل دیگری است که معمولاً با نگرانی متقاضیان همراه است و نیاز به پاسخ‌گویی صریح و روشن دارد.
• در بسیاری از پروژه‌ها نیز بر اثر تعجیل در اجرای طرح، انتخاب مکان اجراء و اقدام به ساخت، قبل از امکان‌سنجی برای تأمین تأسیسات زیربنایی مانند: آب، برق، گاز، فاضلاب، تلفن، راههای ارتباطی و امثال آن و حتی مسجد، مراکز تجاری، پارکینگ و بخصوص مدرسه و سایر مراکز آموزشی و فرهنگی شروع شده است و علاوه بر اشکالات ناشی از تعجیل بیش از حد در کار، هم‌اکنون تأمین خدمات جانبی را با مشکل جدی و در نتیجه تأخیر در تحویل منازل مواجه نموده است.
• در حالیکه افراد داری کارت تردد، هـــزینه ۵۰۰ تومــــانی استفاده از بزرگراه پردیس را به سختی و با نارضایتی پرداخت می کنند، به علت عدم هماهنگی مسئولین ذیربط، برخی از ساکنان مجبورند برای هر بار تردد همچنان ۱۵۰۰ تومان پرداخت نمایند که برای بسیاری از ساکنین پردیس پرداخت روزانه این مبلغ بیش از یک چهارم حقوق آنها یعنی حدود ۱۰۰ هزار تومان در ماه را به خود اختصاص می دهد.

     در هرحال امید است، هرچه سریعتر تدابیر لازم برای رفع ابهامات و اشکلات مذکور از سوی مسئولین محترم دولت عدالت محور و خدمتگذار اندیشیده و دغدغه‌های متقاضیان در اسرع وقت برطرف گردد.

ضمن آرزوی توفیق روزافزون

برای تمامی مسئولین این طرح ارزشمند

احمد رضا هدایتی

۱/۱۱/۱۳۹۰