سرفصل‌های طراحی مدل اولیه نظام جامع آموزشی

بسمه تعالی

مقدمه:

     زمانی نه چندان دور در فضای کار وتولید برای انسانها ارزشی برابر ابزار و ماشین آلات در نظر گرفته می شد و از همین رو در نظام اداری از آنان به عنوان نیروی انسانی نام برده می شد، بتدریج و با روشن شدن نقش برخـــی از ارزشها و طرح پاره ای از ویژگیهای منحصر بفرد و اجتناب ناپذیر انسانی در پیشرفت امور، عناوینی مانند منابع انسانی جایگزین عناوین قبلی شد و با پررنگتر شدن میزان اثربخشی این ظرفیت ارزشمند، هم اکنون واژهایی مانند سرمایه انسانی و امثال آن کاربرد فراگیرتری پیدا کرده است.

     این موضوع از چنان اهمیتی برخوردار است که اکثر سازمانها را مجبور ساخته تا با نگاهی نو و بیان رویکردهایی جدید، بخش قابل توجهی از منابع خود را به ارتقاء و تقویت کیفی تواناییهای کارکنان خود اختصاص دهند، چرا که سرمایه گذاری در این مقوله همواره منجر به افزایش بهروری گشته و بیشترین ارزش افزوده را برای آنان به ارمغان آورده است.

     این سرمایه گذاریها معمولا به اشکال مختلف و در قالبهای گوناگونی مانند خدمات روحی و رفاهی، تشویقات و امثال آن صورت گرفته، اما قطعا برای هر سازمانی موضوع آموزش با توجه به اثربخشی آن در پیشرفت امور و توسعه فناوری های نوین، بیش از سایر موضوعات حائز اهمیت است و درست به همین دلیل است که پرداختن اصولی به این مهم ضرورت وجود یک نظام جامع و منطقی را اجتناب نا پذیر می نماید.

     این نظام می‌تواند بطور کامل در برگیرنده همه موضوعات ذیربط در این حوزه بوده و یا متناسب با نیاز و شرایط سازمان فقط حاوی نکات ضروری و دارای اولویت باشد.

     مراکز اقتصادی از جمله بخشهایی محسوب می‌شوند که با توجه به شرایط خاص و اهمیت نقش و جایگاه آنان در توسعه اقتصادی کشور باید برای دستیابی به اهداف والای خود، همگام با توسعه علوم و فناوریهای نوین، همه نکات ضروری در این زمینه را مورد توجه قرار داده و با تدوین یک نظام جامع و مانع، بسترهای لازم را برای انجام صحیح ماموریتهای خود فراهم نمایند.

     بر همین اساس آنچه در این مجموعه مورد اشاره قرار گرفته، نگاهی است اجمالی به عناوین کلی نظام جامع آموزشی که می‌بایست در تهیه و طراحی نظام آموزشی به آنها پرداخته شود.

احمدرضا هدایتی

فهرست مطالب

 مقدمه                                                                                                                                       ۲

فصل اول:

تعاریف و اصطلاحات                                                                                                                 ۳

انواع روش‌های اجرای آموزش                                                                                                   ۴

مکان، زمان و مخاطبین آموزش‌ها                                                                                               ۵

مخاطبین آموزشها در سازمان                                                                                                      ۵

فصل دوم:

گزارش وضع امکانات آموزشی موجود در ابعاد مختلف                                                                 ۵

گزارش وضعیت آموزشی کارکنان در عضویتهای مختلف                                                                 ۵

گزارش اهم اقدامات آموزشی صورت گرفته تا کنون                                                                       ۵

فصل سوم:

تهیه سند راهبردی آموزش

سیاستها و رویکردها

کارکردها

انتظارات                                                                                                                                  ۶

فصل چهارم:

کلیات                                                                                                                                       ۷

فرآیند اجرای آموزش‌ها                                                                                                             ۸

سیستم‌جامع آموزش                                                                                                                   ۹

فصل پنجم:

سرفصل‌های موضوعات آموزشی

فصل ششم:

الزامات و نیازمندیها

پیشنهادات

========================================================================================================

                                             فصل اول

مبانی تئوری

  • تعاریف و اصطلاحات:
  • آموزش پایه
  • آموزش بدو خدمت
  • آموزش ضمن خدمت
  • آموزش یادآوری
  • آموزش تکمیلی
  • آموزشهای عمومی
  • آموزشهای تخصصی
  • آموزش حرفه ای
  • آموزش کاربردی
  • آموزش تئوری
  • آموزش عملی
  • کارگاه آموزشی
  • سمینار آموزشی
  • آموزش غیرحضوری
  • آموزشهای حضوری
  • بازدیدهای کسب تجربه (آموزشی)
  • کارآموزی
  • آموزشهای طولی
  • آموزشهای عرضی
  • آموزشهای پودمانی: به مجموعه آموزشهای عالی(دانشگاهی) گفته می شود که داوطلبین بدون کنکور وارد دانشگاه گردیده و در پایان آموزشها پس از شرکت در آزمون سراسری می‌توانند مدرک مربوطه را اخذ نمایند.
  • آموزشهای فراگیر (آموزشهای فراگیر با تعریف دانشگاه پیام نور شامل کلیه آموزشهای نیمه حضوری این دانشگاه می‌شود)

 

  • انواع و روشهای اجرای آموزش:
  • انواع آموزش از نظر شیوه اجرا:

الف- تئوری (شفاهی)

ب- عملی

  • انواع آموزش از نظر نحوه حضور:

الف- آموزشهای حضوری شامل انواع(کلاسهای آموزشی، کارگاه‌های آموزشی، سمینارهای آموزشی، جلسات توجیهی، بازدیدهای علمی و آموزشی، کارآموزی)

ب- آموزشهای غیرحضوری شامل (مکاتبه‌ای و مجازی)

ج-آموزشهای نیمه حضوری یا فراگیر

۳- انواع آموزشها از نظر دامنه شمولیت:

الف- آموزشهای عمومی               ب- آموزشهای تخصصی            ج- آموزشهای مشترک

  • انواع آموزشها از نظر ضوابط سازمانی:

الف- آموزشهای پایه             ب- آموزشهای بدوخدمت       ج- آموزشها یادآوری     د- آموزشهای تکمیلی

ح – آموزشهای ضمن خدمت

  • انواع آموزش از نظر نحوه ارائه:

الف آموزشهای مستقیم                             ب- آموزشهای غیرمستقیم

  • انواع آموزشها از نظر چگونگی اجرا:

الف- متمرکز               ب- نیمه متمرکز           ج- غیرمتمرکز

  • مکان، زمان و مخاطبین آموزشها

۱- انواع آموزشها از نظر اعتبار و مرجع اجرای آموزش:

الف- آموزشهای کلاسیک (آکادمیک) یا دانشگاهی             ب- آموزشهای سازمانی     ج- آموزشهای غیرسازمانی

  • مراکز آموزش:

الف- دستگاه‌ها و مراکز آموزش عالی     ب- آموزشگاههای دولتی   ج- آموزشگاههای فنی و حرفه‌ای     د- آموزشگاههای خصوصی

  • انواع آموزش از نظر زمان و مکان:

الف- زمان آموزش(تمام وقت، نیمه وقت، پاره وقت) در ساعت اداری یا بعد از ساعت اداری

ب- مکان آموزش(داخل سازمان، بیرون سازمان)

  • مخاطبین آموزشها در سازمان:

الف- از نظر طیف‌های آموزش(کارکنان و سایر مجریان)

ب – از نظر نوع عضویت‌ها (جدیدالورود، قراردادی، پیمانی، رسمی، پاره وقت و ….)

ج- از نظر سطوح آموزش (مدیران عالی، مدیران میانی، مدیران اجرایی، کارشناسان، سایر عناصر)

 

 فصل دوم

گزارش وضع موجود

  • گزارش وضعیت امکانات آموزشی موجود شامل: (اماکن آموزشی، تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی، اساتید و مربیان آموزشی، کتب و منابع آموزشی و سایر موارد مشابه)
  • گزارش وضعیت آموزشی کارکنان از نظر سطح تحصیلات و انواع، تعداد و مدت آموزشها
  • گزارش اهم اقدامات آموزشی صورت گرفته تا کنون

فصل سوم

اقدامات راهبردی

الف – تهیه سند راهبردی آموزش

  • نیازسنجی
  • امکان سنجی
  • تدوین بیانیه رسالت
  • تبیین ارزشها
  • تنظیم سند چشم انداز
  • بررسی محیط درون سازمانی (نقاط ضعف و قوت)
  • بررسی محیط برون سازمانی(نقاط تهدید و فرصت)
  • شناسایی، احصاء و بررسی مشکلات
  • تهیه راهبردهای موردنظر
  • انتخاب راهبردهای برتر
  • تعیین اهداف راهبردی
  • تنظیم برنامه های قابل اجرا
  • تهیه سیستمها و روشهای مورد نظر
  • تأمین منابع و امکانات
  • کنترل و نظارت
  • رفع اشکالات و موانع احتمالی

 

ب- سیاستها و رویکردها

 

ج کارکردها

 

د- انتظارات

فصل چهارم

کلیات

هدف کلی:

اهداف رفتاری(منظورها):

ضرورت:

تدابیر و مبانی مورد استناد:

متولیان نظام آموزشی:

 

محتوای کلی دوره های آموزشی:

متون و منابع آموزشی و کمک آموزشی:

زمانبندی دوره های آموزشی:

الف- داخلی یا درون سازمانی شامل:

ساعت اجرا:                                                            تاریخ اجرا:

ب- برون سازمانی شامل:

ساعت اجرا:                                                             تاریخ اجرا:

اساتید و مربیان دوره:

الف- اساتید و مربیان مرکز

ب- اساتید و مربیان

ج- اساتید و مربیان سایر مراکز دولتی

د- اساتید و مربیان دانشگاهها

و- اساتید و مربیان بخش خصوصی

  • فرآیند اجرای آموزشها:
  • اعلام نیاز از سوی بخشهای مربوطه
  • امکان سنجی
  • تهیه سرفصلهای آموزشی
  • تهیه منابع آموزشی
  • شناسایی مراکز آموزشی
  • شناسایی اساتید آموزشی
  • تهیه سرفصلهای آموزشی
  • تهیه تقویم آموزشی
  • تأمین مکان آموزشی
  • برآورد و تأمین هزینه ها
  • برآورد و تهیه امکانات کمک آموزشی و پشتیبانی
  • اجرای دوره های آموزشی مورد نظر
  • ارزیابی حین دوره اساتید و…
  • برگزاری آزمون
  • ارزیابی میزان اثربخشی دوره ها
  • صدور گواهینامه آموزشی

 

                                                                             سیستم جامع آموزش

ردیف نمونه سیستم‌های آموزشی نمونه زیرسیستمها
۱ سیستم تأمین و تدوین متون آموزشی ۱- سیستم تدوین متون کتبی   ۲- سیستم شناسایی نویسندگان

۲- سیستم نیازسنجی‌های آموزشی ۳- سیستم خرید منابع

۲ سیستم تهیه و تأمین وسایل کمک آموزشی ۱- سیستم سمعی و بصری ۲- سیستم تولید امکانات کمک آموزشی

۳- سیستم بهره برداری            ۴- سیستم عقد قرارداد

۳ سیستم اجرای آموزش ۱- سیستم مدیریت کلاسها     ۲- سیستم سازماندهی مربیان   ۳- سیستم تعیین سرفصلها و…
۴ سیستم پشتیبانی آموزش ۱- سیستم حمل و نقل     ۲- سیستم تأمین کالا

۳- سیستم مالی           ۴- سیستم تأمین و نگهداری مکان

۵ سیستم ارزیابی آموزش ۱- سیستم برگزاری آزمون   ۲- سیستم نظرسنجی

۳- بررسی و تجزیه تحلیل اثربخشی   ۴- سیستم کنترل کیفی

۶ سیستم صدور گواهی ۱- سیستم طراحی مدارک   ۲- سیستم تشکیل پرونده   ۳- سیستم صدور کارت         ۴- سیستم نگهداری سوابق
۷ سیستم تأمین مربی ۱- سیستم شناسایی مربی   ۲- سیستم جذب و بکارگیری     ۳- سیستم عقد قرارداد   ۴- سیستم خدمات روحی و رفاهی
۸ سیستم ثبت نام و جذب ۱- سیستم شناسایی مربیان   ۲- سیستم تشکیل پرونده   ۳- سیستم بایگانی و نگهداری پرونده
۹ سیستم نیازسنجی وامکان سنجی ۱- سیستم نیازسنجی   ۲- سیستم امکان سنجی

۳- سیستم مطالعه میدانی

۱۰ سیستم تعامل با مراکز آموزشی ۱- سیستم تعامل با مراکز آموزش عالی     ۲- سیستم تعامل با مراکز آموزش دولتی     ۳- سیستم تعامل با مراکز آموزش خصوصی

فصل پنجم

سرفصلها و موضوعات آموزشی

نام دوره: بعنوان مثال دوره سرپرستی                                                           عنوان درس: بعنوان مثال ساختار و سازمان

ردیف عنوان سرفصل مدت آموزش (ساعت) عناوین و موضوعات هر سرفصل
تئوری عملی جمع کل
۱ ساختار اداری انواع ساختار اداری و غیراداری ویژگیهای ساختارها

تعاریف ساختاری

آشنایی با ساختار سازمان مربوطه

آشنایی با مأموریتهای سازمان

و……

 

۲

 

 

 

 

 

 

۳

 

 

 

مأموریت و وظایف سازمانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ماموریت و وظایف فردی

فصل ششم:

الزامات تحقق نظام پیشنهادی

           مشکلات و پیشنهادات

                                                                                                     تقویم آموزشی

ردیف نام دوره محل برگزاری مجری تعداد دفعات برگزاری

تاریخ برگزاری

ظرفیت

دوره به نفر

مدت ساعت دوره نوع آموزش ملاحظات
سه ماهه اول سه ماهه دوم سه ماهه سوم سه ماهه چهارم تئوری عملی حضوری غیرحضوری
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             
                             

 

شما همچنین می توانید ...

٪ پاسخ

  1. ناشناس گفت:

    جالبه که تو همه چیز هم شما اظهار نظر می کنی
    لابد شغل و کار خاصی نداری و وقتت کلا آزاده
    آخه نظریه پردازی انقدر الکی نیست که تو هر موضوعی بری تو اینترنت سرچ کنی یه سری مطلب بخونی و یه چیزی بنویسی
    البته اکثر روزنامه ها و سایتا هم استقبال می کنن چون دنبال مطالب صفحه پر کن اینجوری می گردن

    • احمدرضا هدایتی گفت:

      ناشناس محترم سلام:
      به نظرم قبلاً هم جنابعالی یکی دو پیام مشابه با همین ادبیات در مورد اینکه چرا در موضوعات مختلف نظر می دهید ارسال کرده اید و بنده هم عرض کردم ماهیت برخی از مشاغل از جمله؛ دبیر و مدیر مسئول نشریات، فرمانداری، استانداری، نمایندگی مجلس و ریاست جمهوری مستلزم توانایی اظهارنظر در موضوعات مختلف است و لذا اولاً سؤال بنده این است که اگر کسی توان نسبی برای اینکار داشته باشد(هرچند کلی و غیرتخصصی) مشکل چیست؟ مگر اظهارنظر و پیشنهاد دادن با هدف کمک به رفع مشکلات جامعه ممنوعیت قانونی و شرعی دارد؟ البته بنده مدعی نیستم که مطالب بنده بی عیب و نقص است، ثانیاً چرا فکر می کنید کسی که قصد کمک کردن دارد، بیکار است؟ ثالثاً شما که الحمدالله از قدرت تشخیص غلط و درست بودن همه مطالب برخوردارید و می توانید در مورد مطالب دیگران به راحتی قضاوت بفرمایید و اظهارنظر کنید، لطفاً به جای نفی کامل کار، اشکلات مطلب را بفرمایید.
      ضمناً مطالب این موضوع نظر شخصی اینجانب و حاصل تجربه کاری بنده است و تقریباً از هیچ منبعی برای تدوین آن استفاده نشده است، البته به عنوان پیشنویس ارائه گردیده و تکمیل نشده است،در هر حال از از اینکه برای اعلام نظر وقت گذاشتید، متشکرم.
      موفق باشید – یاعلی

      • عبدالحسینی گفت:

        جناب آقای هدایتی سلام ،
        با عرض ادب و احترام و تشکر از مطالب مفید و متنوع شما امیدوارم با تمام توان به راه خود ادامه دهید ، بسیار از مطالب سایت شما بهره برده ام و برای زحمات و تلاش جناب عالی سپاسگزارم به امید آن که اجر وپاداش الهی نیز مشمول حال شما شود .

        • احمدرضا هدایتی گفت:

          جناب آقای عبدالحسینی سلام متقابل:
          از لطف شما بسیار سپاسگزارم، اعیاد بر شما و خانواده محترم مبارک.
          موفق باشید – یا علی

  2. سید محسن موسوی گفت:

    جناب آقای هدایتی
    سلام علیکم
    کار بسیار زیبایی انجام دادید و زحمات حضرتعالی قابل تقدیر است موفق باشید

  3. طاهری گفت:

    سلام روزتون به خیر سر فصل هایی که ذکر فرمودید خیلی خوب هستند چطور میتونم به متن کامل این سر فصل ها دسترسی پیدا کنم؟ تشکر

    • احمدرضا هدایتی گفت:

      جناب طاهری سلام:
      ضمن تشکر از عنایت جنابعالی، متأسفانه هنوز فرصت نکرده ام مطلب را تکمیل نمایم.
      در هر حال برایتان آرزوی توفیق دارم
      موفق باشید – یا علی

پاسخ دادن به احمدرضا هدایتی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *