از خودمان شروع کنیم

     متأسفانه در چند دهه اخیر گاهی برخی از افراد جامعه خیلی راحت در مورد مسائل مختلف از جمله؛ مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و حتی مسائل دینی قضاوت می‌کنند و این در حالی است، که در بسیاری از موارد، نه‌تنها از تخصص، بلکه از حداقل اطلاعات و آگاهی‌های لازم هم برخوردار نیستند.

    به‌عنوان مثال؛ با این‌که همه ما مدعی مسلمانی هستیم، اما بسیاری از افراد جامعه یا اصلاً به دنبال تهیه رساله مرجع مورد تقلید خود نرفته‌اند و یا احکام شرعی که باید به آن عمل کنند را به‌طور کامل نخوانده‌اند، خیلی از ماها نیز با اینکه گاهی به تلاوت آیات قرآن مجید مبادرت می‌ورزیم، اما هیچ‌گاه نه تفسیر، بلکه معنای این کتاب آسمانی را به‌طور کامل و با نگاه عمیق نخوانده‌ایم.

    طبیعی است در چنین وضعیتی غفلت از خواندن اصل و معنای منابع ارزشمندی مانند؛ نهج‌البلاغه و سایر ادعیه و متون اسلامی و یا حتی متن قانون اساسی نیز دور از انتظار نیست، اما همان‌گونه که اشاره شد، به‌رغم نقص و ضعف اطلاعاتی که داریم، خیلی راحت به خود اجازه می‌دهیم تا در مورد چیزی که شناخت درستی از آن نداریم، اظهارنظر و قضاوت کنیم.

     قضاوت کردن در مورد اصول و ارزش‌های اسلامی یکی از بارزترین مصادیق این پدیده نامطلوب است و شاید به همین جهت است که معمولاً در این بخش با غیرمنصفانه‌ترین و ناجوانمردانه‌ترین برداشت‌ها و تحلیل‌ها مواجه می‌شویم، تا جایی که در اکثر موارد از سوی افراد مغرض یا بی‌اطلاع، عملکرد افراد مسلمان‌نما یا مسلمانان جاهل، به حساب ناکارآمدی اسلام و نظام اسلامی گذاشته می‌شود.

     به همین دلیل کارشناسان اعتقاد دارند، بسیاری از مشکلات جامعه امروز ما ناشی از عدم شناخت درست از دین شکل می‌گیرد، البته ریشه اصلی این ناآگاهی را باید در عوامل مختلفی مانند؛ شناخت ناکافی برخی از مدیران و مسئولین در مورد مبانی و اصول و ارزش‌های اسلامی و عدم باور نسبت به کارآمدی نظام اسلامی، ضعف نظام آموزشی در سطوح و مقاطع مختلف، ضعف و سستی بنیان دینی برخی از خانواده‌ها، کم‌کاری و نواقص کاری حوزه‌های علمیه در معرفی اسلام واقعی، شیطنت و شبهه‌افکنی رسانه‌های خارجی و امثال آن جستجو کرد.

    در کنار این مشکلات، باید به نقش عوامل دیگری مانند؛ گرایش افراد به سوی تمایلات و هواهای نفسانی، اولویت یافتن مسائل سیاسی و در نتیجه عدم توجه کافی به ضرورت توزیع عادلانه امکانات و نیز کم‌کاری رسانه‌های جمعی در انتقال مفاهیم و ارزش‌های اسلامی، ناکارآمدی برخی از مدیران و مسئولین مدعی دینداری و مشکلات ناشی از کم‌کاری آنها که به سلب انگیزه برای شناخت کامل دین منجر شده، نیز اشاره کرد.

     حضرت آیت‌الله جوادی آملی (حفظه‌الله) در این زمینه می‌فرمایند: «اکثر پرونده‌ها (قضایی) مربوط به مسائل اخلاقی است، دروغ‌ها، تهمت‌ها، خیانت‌ها، اهانت‌ها و تجاوز‌ها، همه مربوط به الفبای دین هستند و اگر همین رساله عملیه درکشور اجرا شود، کشور به مدینه فاضله تبدیل می شود.»

     این مفسر قرآن کریم تصریح کردند: «اگر عالمان، بزرگان، مدیران و مسئولین جامعه به گونه‌ای زندگی کنند که رفتار و گفتارشان تقوا را نشان دهد، جامعه به جامعه‌ای متمدن تبدیل می شود.»

     آنچه باعث می‌شود به بدیهیات دین عمل نمی‌کنیم، بی‌تقوایی است چون تقوا را نمی بینیم، نمی‌توانیم خوب عمل کنیم؛ اگر جامعه، جامعه‌ای با تقوا باشد، زندگی‌ها راحت خواهد شد و بسیاری از پیچیدگی‌های جوامع بشری رفع می‌شود.»

     حجت‌الاسلام پناهیان نیز می‌گوید: «نتیجه دین‌داری، عقلانیت است و دین باعث افزایش عقل و خرد خواهد شد؛ زیرا انسان دیندار تلاش می‌کند خلاق باشد، مدیر لایقی باشد و هر کاری را به بهترین شکل مدیریت و اجرا نماید»

     اگرچه در مدیریت اسلامی تخصص و تعهد، لازم و ملزوم و مکمل یکدیگر هستند، اما به همین دلیل است که به هنگام اجبار میان انتخاب دو گزینه متدین و متخصص، همواره اولویت با افراد متدین و متعهد است، چون فرد متدین خود را ملزم به استفاده از تخصص دیگران و به‌کارگیری مشاوران و معاونین حرفه‌ای می‌داند، اما یک فرد متخصص عمدتاً با نگاه مادی به مسائل پرداخته و لزوماً به دنبال کسب اصول و ارزش‌های دینی نیست.

احمدرضا هدایتی

کارشناس ارشد مدیریت

۵/۲/۹۶

شما همچنین می توانید ...

٪ پاسخ

  1. منصوری گفت:

    به همین دلیل کارشناسان اعتقاد دارند، بسیاری از مشکلات جامعه امروز ما ناشی از عدم شناخت درست از دین شکل می‌گیرد،

    پس از انقلاب ۵۷ جامعه ما تحت تاثیر تفکر دینی اداره شد .امروز پس از ۴۰ جناب هدایتی معتقد است دین به اندازه کافی روی ما نفوذ نداشته که مشکلات ما نسبت به قبل از انقلاب بسیار بسیار بیشتر شده .پس بیاییم رساله مراجع را به دقت بخوانیم تا مشکلات بر طرف شود .البته بنده به اقایان مراجع احترام قایلم .منظورم فقط به اقای هدایتی بر می گرده که قادر نیست درک کنه از کجا خسارت خوردیم؟

    • احمدرضا هدایتی گفت:

      جناب منصوری باز هم سلام:
      نمی دانم چندسال دارید و از مشکلات قبل از انقلاب چقدر اطلاع دارید که با این اطمینان می گویید، مشکلات بیشتر شده است، شاید نمیدانید قبل از انقلاب دختران (دانشجویان) کمی جرأت می کردند به تنهایی به سایر شهرها مسافرت کنند، در حالیکه الان شبها هم با خیال راحت مسافرت می کنند، شاید نمی دانید فساد در همه جای کشور به ویژه در جاهایی مانند خیابان لاله زار تهران چگونه بوده است. شاید نمی دانید وضعیت بهداشتی و نظافت معابر پایتخت از جمله همین میدان امام حسین(ع) و شوش فعلی در آن زمان چگونه بوده و بوی لجن معابر را استشمام نکرده بودید. شاید از قلدری و زورگویی برخی از عوامل انتظامی آن زمان کمتر شنیده باشید. شاید در مورد فساد مالی و زمینخواری مسئولینی مانند حجبر یزدانی که در تمام ایران املاک مردم و دولتی را با زور و ترفندهای مختلف تصاحب می کردند، اطلاعاتی نداشته باشید، شاید برای شما همان صنعت مختصر مونتاژ نماد پیشرفت و توسعه و اوج عزت و اقتدار تلقی شود. شاید درباره فحاشی گروهبانهای آمریکایی به افسران عالی رتبه ایرانی ارتش شاهنشاهی چیزی نشنیده باشید و ذلت مردم و مسئولین ایران در آن زمان برایتلن فاقد اهمیت باشد. شاید برای شما مهم نباشد که بدانید، مهندسان ایرانی که همکار مهندسان خارجی بودند، حق ورود یا حتی اظهارنظر در مورد بخشهای اصلی صنایع را نداشتند، حتماً قانونون کاپیتولاسیون را فراموش کرده اید، شاید نمی دانید، غربیهایی که به ایران میآمدند، در فیش حقوقی آنها چیزی به نام حق توحش وجود داشت، شاید از حلبی آبادهای اطراف تهران و سایر شهرها خبر ندارید و نمی دانید که در آن زمان خرید بسیاری از اقلام ضروری حتی گوشت برای کارمندان و طبقه پایین جامعه بسیار مشکل بود، تلویزیون و یخچال و …. در بسیاری از خانه ها وجود نداشت و …… این همه در حالی بود که مثلاً ما تحت حمایت غرب بودیم، از تحریم خبری نبود، جنگ تحمیلی و فشارهای سیاسی و اقتصادی علیه ایران وجود نداشت.
      لاقل انصاف داشته باشید و کمی از بزرگترها و قدیمی ترها سؤال کنید.
      موفق باشید

  2. منصوری گفت:

    در اکثر موارد از سوی افراد مغرض یا بی‌اطلاع، عملکرد افراد مسلمان‌نما یا مسلمانان جاهل، به حساب ناکارآمدی اسلام و نظام اسلامی گذاشته می‌شود.

    خیلی جالبه هر کسی که خطایش مشخص و اشکار شد به صورت اتوماتیک مسلمان نما خوانده می شود و از بدنه نظام خارج می شود و همیشه نظام پاک باقی می ماند

    • احمدرضا هدایتی گفت:

      جناب منصوری:
      نه تنها کسانی که خطایشان مشخص می شود، بلکه کسانی که جاهلانه و بدون درک عمیق از مبانی اسلامی و یا به شکل منافقانه و با ظاهر اسلامی مسئولیتی را بر عهده دارند در حالیکه نمی توانند یا نمی خواهند به وظایفشان عمل کنند، مسلمان نما هستند و متإسفانه اکثر آنها هیچگاه از نظام اداری کشور خارج نشده اند و مشکل اصلی هم همین است که اینها به اسم اسلام به مردم و کشور خیانت می کنند و وجود همین افراد و توطئه دشمنان است که رهبر معظم انقلاب می فرمایند؛ ما به رغم گذشت بیش از سه دهه از عمر انقلاب اسلامی، هنوز نمی توانیم بگوییم دولت و جامعه اسلامی داریم، البته گاهی به آن نزدیک شده ایم، اما هنوز با دولت و جامعه اسلامی واقعی فاصله داریم.
      موفق باشید

  3. منصوری گفت:

    کثر پرونده‌ها (قضایی) مربوط به مسائل اخلاقی است، دروغ‌ها، تهمت‌ها، خیانت‌ها، اهانت‌ها و تجاوز‌ها، همه مربوط به الفبای دین هستند و اگر همین رساله عملیه درکشور اجرا شود، کشور به مدینه فاضله تبدیل می شود.»
    اشتباه شما همین جاست تربیت درست می تواند انسان راستگو درست کند .قانون می تواند کنترل نماید .اما شما این را القا می کنید که مذهب فقط می تواند انسان راستگو و با اخلاق درست کند .اگر اینطور بود چرا وضع ما اینچنین هست ؟

    • احمدرضا هدایتی گفت:

      دوست عزیز آقای منصوری:
      مبانی اخلاقی و تربیتی اسلام مشکل دارد یا مسلمانان درست به آنها توجه و عمل نمی کنند، مگر در اسلام شما توصیه نادرست، ناصواب، غیرانسانی و غیرمنطقی دیده اید که بین مبانی و اصول و ارزشهای دینی و تربیت درست، تفاوت قائل می شوید، باور کنید تربیت درست همان تربیت دینی است که هم منافع و خیر و صلاح دنیوی و هم اُخروی انسانها را در نظر گرفته است، اما مشکل از خود ماست که ندانسته، نخوانده و بدون اطلاع از دین، نظام اسلامی را متهم می کنیم، قضاوت می کنیم و اگر بتوانیم مجازات هم می کنیم.
      لطفاً ذهنیاتتان را کنار بگذارید و بدون غرض مطالعه و سپس قضاوت کنید.
      موفق باشید

  4. منصوری گفت:

    آنچه باعث می‌شود به بدیهیات دین عمل نمی‌کنیم، بی‌تقوایی است چون تقوا را نمی بینیم، نمی‌توانیم خوب عمل کنیم؛ اگر جامعه، جامعه‌ای با تقوا باشد، زندگی‌ها راحت خواهد شد و بسیاری از پیچیدگی‌های جوامع بشری رفع می‌شود.»

    اقای هدایتی شما یک واعظ مذهبی هستید .اینجا هم بیشتر تبلیغ مذهب هست .نه تحلیل مشکلات جامعه و راه حل دادن

    • احمدرضا هدایتی گفت:

      آقای منصوری سلام؛
      بنده اصلاً خودم را در حدی نمی دانم که بخواهم نقش ارزشمند یک مبلغ مذهبی را بر عهده بگیرم، به همین دلیل بیش از ۲۰ سال است که تلاش می کنم مسائل اجتماعی در حوزه های مختلف و پیشنهاداتی را که ممکن است بتواند به رفع مشکلات و پیشرفت کشور کمک نماید، در قالب نامه و مقاله در اختیار مسئولین یا رسانه ها قرارداده و یا در سایت خودم منتشر نمایم، به همین دلیل بر خلاف نظر جنابعالی، در بخش پیشنهادات سایت و نیز در ذیل بسیاری از مطالب راهکار و پیشنهاد ارائه شده است.
      ضمناً اگر مطالب ارائه شده برای شما قابل استفاده نیست، مجبور به مطالعه آنها نیستید.
      در هر حال برای شما آرزوی سعادت و عاقبت به خیری دارم.
      موفق باشید

پاسخ دادن به احمدرضا هدایتی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *