در حال حاضر سیستم صادرات کشور علاوه بر مشکلاتی مانند؛ عدم ثبات قوانین صادراتی، فرآیند طولانی اخذ مجوز، بستهبندی نامناسب، فرسودگی و به روز نبودن ناوگان حمل و نقل و مشکل یازگشت ارز ناشی از صادرات، گاهی هم تقلب، کاهش کیفیت و کمکاری از سوی تولیدکنندگان و صادرکنندگان و امثال آن با یک مشکل جدی دیگر نیز مواجه است.
این مشکل چیزی نیست جز فقدان یک مجموعه اداری و خدماتی ایرانی در کشورهای هدف، برای انجام امور خدماتی مانند؛ مرکز بارگیری و تخلیه کالاهای صادراتی و سایر خدمات رفاهی به ناوگان حمل و نقل برون مرزی (ترمینال)، شعب بانکهای ایرانی و نیز عدم حمایت، هدایت و راهنمایی در مورد قوانین و مقررات تجاری و صادراتی مشتریان و سایر مسائل ذیربط کشورهای هدف، به بازرگانان و تولیدکنندگانی که قصد دارند محصولات خود را به کشورها موردنظر صادر نمایند .
این در حالی است که سایر کشورها با بهکارگیری افراد حرفهای و دارای تحصیلات عالی در رشتههای بازاریابی و حقوق بینالملل و امثال آن، اقدامات گستردهای را در این زمینه انجام داده و با ایجاد مراکز بازاریابی و مشاورهای و ترمینال باربری و مجموعههای رفاهی و حتی تأسیس مراکز خرید مشترک در سایر کشورها (برای تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان کشورشان)، بهخصوص برای صادرکنندگان و ناوگان حمل و نقل خود در کشورهای هدف، شرایط را برای صادرات محصولاتشان تسهیل نمودهاند.
کمتوجهی به این موضوع در نظام دیپلماسی سیاسی و اقتصادی کشور ما سبب شده این معضل به یک مشکل جدی در عرصه صادرات تبدیل شود و صادرکنندگان ایرانی به تدریج موقعیت خود را در رقابت با دیگر کشورها از دست بدهند و هر روز با مشکلات بیشتری مواجه شوند.
لذا شایسته است دستگاه دیپلماسی کشور ضمن اصلاح ساختار سازمانی خود و افزودن رایزن یا معاون اقتصادی به ساختار سفارتخانههای ایران، با کمک سایر دستگاههای مربوط به این حوزه از جمله؛ وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی و بانک مرکزی اقدامات لازم برای رفع این مشکل را به عمل آورند.
بدیهی است که تعهد (پاکدستی و سلامت اخلاقی)، تحرک (پویاییو جستجوگری افراد)، تخصص (تحصیلات متناسب با موضوع) و تجربه (آشنایی با موضوع صادرات) افراد شاغل در بخش دیپلماسی اقتصادی حائز اهمیت فراوان است و لذا صرفاً اکتفا به ایجاد یک مجموعه با این عنوان نمیتواند مشکل صادرات را برطرف نماید و باید حتماً شرایط مذکور در جذب و بهکارگیری افراد شاغل در این بخش و همچنین ضابطه گذاری مناسب مورد توجه قرار گیرد.
احمدرضا هدایتی
کارشناس ارشد مدیریت
۱۹/۸/۹۹
نشانی الکترونیکی: ARH110@yahoo.com نشانی سایت: rahtooshe.com