شایستهسالاری یکی از الزامات موفقیت دولتها بهشمار میرود و طبیعتاً این موضوع از مواردی که مستلزم برنامهریزی دقیق برای نخبهپروری و کادرسازی به شکل بلندمدت است، اقدامی که متأسفانه از گذشته تاکنون مورد غفلت واقع شده است و امکان اجرای کوتاهمدت آن در حد شایسته و به شکل اصولی وجود ندارد.
بنابراین؛ بهترین گزینه کوتاهمدت برای تصدی پستهای مدیریتی دولت آینده، شناسایی و معرفی افراد نخبه و شایستهای است که طی سالهای گذشته به هر دلیل غیرموجهی در حاشیه قرار گرفتهاند.
لذا شایسته است رئیس جمهور محترم ترتیبی اتخاذ نمایند تا چند تیم تخصصی متشکل از معتمدین استان یا دستگاههای کشوری مربوطه مسئولیت شناسایی نخبگان و افراد شایسته برای تصدی مسئولیتهای کلان را به شکل پنهان و یا آشکار در سطوح مختلف (وزرا، استانداران، فرمانداران، بخشداران، مدیران کل استانها و وزارتخانهها) انجام دهند.
پیشنهاد میشود به منظور تسهیل در انتخاب کارگزاران دولت آینده، لیست پیشنهادی هر استان یا دستگاه دولتی توسط چند تیم جداگانه انجام شود و اولویت انتخاب با کسانی باشد که نامشان در دو یا چند لیست وجود داشته باشد.
نکاتی که برای شناسایی افراد نخبه و شایسته باید مورد توجه قرار گیرد:
۱- افراد مذکور باید از بین افراد ولایتمدار، متعهد و متخصصی که واجد بهترین شرایط به عنوان کارگزار نظام اسلامی هستند و از توان مدیریتی متناسب با پست موردنظر برخوردارند و حتی المقدور، جوان، دارای مقبولیت و محبوبیت و مشرف به مسائل کشور، استان و دستگاه مربوطه هستند، انتخاب شوند.
۲- معرفی افراد پیشنهادی میتواند برای مسئولیتهای مختلف از وزیر تا رئیس سازمانها در سطح کشوری و یا مسئولیت دستگاههای استانی از جمله؛ استانداران، فرماندارن، رئیس ادارات کل و سازمانهای استانی و بخشداران را شامل شود.
۳- طبیعتأ تعیین مدیران شهرستانی بر عهده مدیران استانی است، لذا در صورت وجود لیست پیشنهادی در این سطح، باید اسامی پس از انتخاب مدیران استانی، در اختیار آنها قرار گیرد.
۴- از آنجا که هدف صرفأ تحقق شایستهسالاری و کمک به بهبود نظام اداری کشور است، لذا طبیعی است که مشارکت در این کار نباید و نمیتواند هیچ حقی را برای اعضای تیمها ایجاد نماید و لذا این مسئله نباید در حال یا آینده موجب سهم خواهی یا خدای ناخواسته سوءاستفاده احتمالی آنها قرار گیرد.
۵- با توجه به محدودیت در استخدام نیروی جدید، توصیه می شود ترجیحأ افراد از بین نیروهای موجود در سازمانها شناسایی و معرفی شوند، مگر این که سازمان موردنظر واقعأ فاقد نیروی واجد شرایط باشد و یا نیروی به مراتب شایستهتری در خارج از سازمان وجود داشته باشد.
۶- شناسایی افراد (شایستهگزینی و نخبهیابی) باید حتی المقدور به شکل مخفی و بدون جلب توجه صورت بپذیرد.
۷- حتی المقدور از طرح موضوع و به خصوص دادن هرگونه وعده به افراد منتخب پیشنهادی اجتناب شود.
۸- پس از تأیید اولیه افراد توسط مسئولین ذیربط در دولت آینده، اخذ برنامه و مصاحبه مقدماتی در دستور کار قرار گیرد.
۹- تلاش شود تا افراد منتخب نهایی پس از طی یک دوره فشرده حکمرانی اسلامی به کارگیری شوند.
۱۰- فهرست اسامی افراد پیشنهادی باید در اسرع وقت در اختیار ستاد رئیس جمهور منتخب قرار گیرد.
۱۱- برای اخذ نتیجه بهتر و افزایش امکان انتخاب افراد برتر، تیمهای شناسایی باید به طور کاملأ مستقل عمل نمایند.
۱۲- طبیعتأ اولویت انتخاب نهایی با افرادی خواهد بود که نام آنها به طور مشترک در فهرست پیشنهادی چند تیم آمده باشد.
۱۳- اطلاعات اولیه مورد نیاز از افراد پیشنهادی عبارتند از: نام و نام خانوادگی، مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی، تجربه مدیریتی و کاری، نام محل کار و شغل فعلی، بیان مختصر علت انتخاب فرد، نام شهر محل سکونت، شمار تلفن همراه و توضیحات تکمیلی.
۱۴- برای کمک به اجرای اصل شایستهسالاری، این طرح باید پس از بررسی کارشناسی و تصویب نهایی در قالب مقررات شایستهسالاری تنظیم و ابلاغ شود.
توضیح: همان گونه که اشاره شد، مدیران مذکور باید از بین مجموع لیستهای دریافتی انتخاب و به کارگیری شوند و لذا باید قبلاً به مجریان این طرح تأکید شود که تضمینی برای به کارگیری قطعی همه لیستها یا همه افراد موردنظر آنها وجود ندارد.
توضیح: علاقهمندان در صورت تمایل میتوانند، یادداشت تکمیلی در این زمینه تحت عنوان «ضرورت برگزاری دورههای حکمرانی اسلامی برای کارگزاران دولت / طرح درس پیشنهادی برای دوره فشرده حکمرانی» را نیز در همین سایت (سایت ره توشه _ rahtooshe.com) مطالعه نمایند.
احمدرضا هدایتی
کارشناس ارشد مدیریت
۲۰/۲/۱۴۰۰
نشانی الکترونیکی: ARH110@yahoo.com نشانی سایت: rahtooshe.com
بسیار عالی اگر مورد توجه مدیران ارشد نظام باشه
آقا بهنام عزیز سلام؛
از حسن نظر شما سپاسگزارم.
پاینده باشید
یاعلی