قطعاً کسانی که با تجاوز به حریم منابع طبیعی اقدام به ساخت و ساز در مناطق خارج از محدوده و غیرمجاز میکنند، حتی اگر از روی ناآگاهی و با فریب خوردن از افراد فرصت‌طلب مرتکب این عمل شده باشند، نمی‌توانند از خود سلب مسئولیت نمایند.
در واقع همه سوءاستفاده‌کنندگان از امکانات دولتی و عمومی و تمامی متجاوزین غیرقانونی به اراضی ملی، دولتی، حریم منابع طبیعی و یا زمینهای کشاورزی، مرتکب جرم می‌شوند، اما سوال این است که جرم کدامیک از عوامل دخیل در این نابسامانی سنگین‌تر است؟
افراد یا دستگاه‌هایی که آگاهانه یا ناآگاهانه ساخت و ساز غیرمجاز را انجام داده و از آن استفاده نموده و یا به دیگران فروخته‌اند؟
افراد یا دستگاه‌هایی که به هر شکل (تصرف عدوانی یا خرید زمین از افراد فرصت‌طلب غیرقانونی، یا با اخذ مجوزهای رابطه‌ای و یا برای کاربری‌های خاص مثل کشاورزی، صنعتی، مجتمع فرهنگی و ….) زمین را به شکل فردی یا گروهی (مثلاً در قالب تعاونی) در اختیار گرفته و سپس همه یا بخشی از آن را با تغییر کاربری غیرقانونی به ویلا یا مجتمع مسکونی تبدیل نموده‌اند؟
کسانی که با شگردهای مختلف مثل؛ حصارکشی اطراف زمینهای موردنظر و یا اقداماتی مانند؛ ایجاد آغل برای گوسفندان و یا کاشت جند درخت و حتی انتقال درختان کهنسال به محل یا حفر چاه، برای زمینهای موردنظر هویت‌سازی جعلی به نفع خود انجام داد و سپس برای تصرف رسمی و اخذ سند غیرقانونی برای آن و سپس فروش زمین یا ساخت و ساز در آن اقدام نموده‌اند؟
افراد یا دستگاهایی که وظیفه مراقبت و جلوگیری از بروز چنین تخلفاتی را داشته و سهواً یا خدای ناخواسته به‌خاطر تبانی و دریافت رشوه یا سهم‌خواهی و یا مشارکت در ساخت و یا حتی از سر خیرخواهی اما خارج از ضابطه، در انجام وظیفه خود کوتاهی نموده‌اند؟
افراد یا دستگاهایی که با اعمال نفوذ و دریافت رشوه یا سهم‌خواهی و یا مشارکت در ساخت و یا حتی از سر خیرخواهی اما خارج از ضابطه، باعث شده‌اند تا خدمات شهری (آب، برق، گاز و تلفن) به مناطق غیرمجاز و خارج از محدوده منتقل شود؟
افراد یا دستگاهایی که با اعمال نفوذ و دریافت رشوه یا سهم‌خواهی و یا مشارکت در ساخت و یا حتی از سر خیرخواهی اما خارج از ضابطه، سبب شده‌اند تا معابر این مناطق آسفالت شود؟
افراد یا دستگاهایی که با اعمال نفوذ و دریافت رشوه یا سهم‌خواهی و یا مشارکت در ساخت و یا حتی از سر خیرخواهی اما خارج از ضابطه، مجوز انتقال مصالح ساختمانی به این مناطق را صادر نموده یا انتقال آن را نادیده انگاشته‌اند؟
افراد یا دستگاه‌های مسئول و حتی غیرمسئولی که با اعمال نفوذ و دریافت رشوه یا سهم‌خواهی و یا مشارکت در ساخت و یا حتی از سر خیرخواهی اما خارج از ضابطه، صدای اره شدن درختان در مناطق جنگلی را شنیده و وظیفه ذاتی و قانونی و یا حتی وظیفه شرعی خود یعنی امر به معروف و نهی از منکر را نادیده انگاشته‌اند؟
افراد یا دستگاهایی که با اعمال نفوذ و دریافت رشوه یا سهم‌خواهی و یا مشارکت در ساخت و یا حتی از سر خیرخواهی اما خارج از ضابطه، مجوزهای جعلی (اعم از سند جعلی، قولنامه غیرواقعی، مجوز غیرقانونی و ….) را تأیید یا صادر نموده است؟
دستگاهایی که در انجام وظیفه خود برای قانونگذاری و ضابطه‌مندسازی یا کنترل و نظارت و حتی اطلاع‌رسانی صریح، روشن و مستمر در مورد محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها در این زمینه کوتاهی نموده‌اند؟
مشاورین املاکی که به خاطر منافع شخصی و در قبال دریافت حق سهم یا رشوه، عمداً یا حتی سهواً از یادآوری قوانین و یا مشکلات حقوقی املاک مورد معامله به خریداران اجتناب کرده و میکنند؟
قطعاً همه این عوامل و عناصر در بروز این نابسامانی نقش دارند و چه بسا نقش و جرم برخی از این افراد (اعم از حقیقی مثل؛ مشاورین املاک و مأموران خدمات شهری یا حقوقی مثل؛ دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی شهر و روستا) و یا حتی کسانی که مسئولیت ضابطه‌مندسازی، کنترل و نظارت و جلوگیری از تخلفات را داشته و در انجام وظیفه خود کوتاهی کرده‌اند، به مراتب بیشتر از مالک نهایی باشد.
بنابراین؛ سوال این است که چرا فقط مالکین این‌گونه املاک که اتفاقاً برخی از آنها ممکن است از قشر متوسط به پایین جامعه هم باشند و با هزار مشکل و امید و آرزو صاحب این منازل می‌شوند، باید مجازات شوند و خسارت این ناهنجاریها را بپردازند؟
اصلاً خسارت وارده به محیط زیست و پاکسازی محیط زیست از نخاله‌های ساختمانی ناشی از تخریب ویلاها و خانه‌های غیرمجاز بر عهده کیست؟
و مهمترین سوال این‌که؛ پس نقش و سهم سایر عوامل ذیربط در بروز این تخلفات از مجازات‌ها چه می‌شود و چرا مقابله با این پدیده شوم فراگیر نیست و استمرار ندارد و به صورت موجهای موقت و مقطعی رخ می‌دهد؟
توضیح: این موضوع (یعنی نقش عوامل مختلف) در مورد سایر ناهنجاریها اداری و اجتماعی از جمله خصوصی‌سازی نیز مصداق دارد.
احمدرضا هدایتی
کارشناس ارشد مدیریت
۲۶/۱۲/۹۹
نشانی الکترونیکی: ARH110@yahoo.com نشانی سایت: rahtooshe.com
بی رحمانه ترین اتفاق در کشور مان که ضمن از بین بردن منابع ملب و طبیعی یک عده سود جو ثروتهای کلان و باداورده بدست میاورند و با ایجاد با ایجاد تورم در هر مقوله ای شکاف طیقاتی را به حد اعلای خود میرسانند کما که هم اکنون نیز این اتفاق فاحش رخ داده
با سلام؛ موافقم
قطعا مجرم اون مسئولیه که با تخلف و دریافت رشوه و سکوت موجبات فقر و تورم رو فراهم میکنند
با سلام؛ شاید همین‌طور باشد، اما این موضوع از دیگران سلب مسئولیت نمی کند. موفق باشید