بسمه تعالی
برادر ارجمند،جناب آقای دکتر لاریجانی – رئیس محترم مجلس شورای اسلامی:
با صلوات برمحمد و آل محمد(ص) ، و با سلام و احترام؛ پیرو فرمایشات اخیر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنهای(دامه) و فراخوان کمیسیون اصل نود مبنی بر ارائه پیشنهاد و طرح در زمینه ایجاد نظام و ساز و کار نظارتی بر عملکرد مجلس، همانگونه که جنابعالی هم مستحضرید اگرچه خود کنترلی میتواند سهم عمدهای در حفظ سلامت هر مجموعهای داشته باشد، اما در هر حال، برخورداری کامل از مزیت یک نظارت عالی، مستلزم اعمال کنترل، بازرسی و نظارت توسط مجموعههای خارج از سیستم میباشد، لذا راهکارهای پیشنهادی برای اعمال نظارت بر عملکرد مجلس به شرح ذیل تقدیم میگردد.
راهکارهای پیشنهادی:
- با توجه به شأن، منزلت و جایگاه مجلس، شایسته است اعمال نظارت بر عملکرد مجلس بهطور کامل به نهاد رهبری، شورای نگهبان یا مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار شود.
- نهاد ویژهای بهطور مستقل و تحت مسئولیت مستقیم رهبر معظم انقلاب اسلامی (دامه) این مسئولیت را بر عهده بگیرد.
- مجلس توسط ترکیبی از نمایندگان واجد شرایط از قوه قضائیه، قوه مجریه، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای نگهبان و در صورت لزوم نهاد رهبری مورد نظارت و کنترل قرار گیرد.
- کمیته ویژهای مرکب از واجد شرایط ترین نمایندگان مجلس با حضور نماینده مقام معظم رهبری(دامه) و عنداللزوم سایر دستگاههای ذیربط این موضوع را بر عهده گرفته و بهطور سالانه از طریق رأیگیری، رئیس و در صورت لزوم اعضای آن تعویض شوند.
- نظام اداری مجلس مانند سایر دستگاهها توسط سازمان بازرسی کل کشور و بخش تقنینی با یکی از روشهای فوق مورد نظارت قرار گیرد.
- نهاد نمایندگی رهبری، مانند سایر دستگاههای دولتی در مجلس شورای اسلامی نیز ایجاد و در زمینه اعتقادی، سیاسی و … مسئولیتهای لازم را بر عهده گیرد.
- سیستم بازرسی موجود با تعریف مأموریتهای جدید توسعه یافته و تقویت شود.
توضیحات:
- با نگاه فراجناحی نسبت به موضوع، مصالح عمومی اقتضاء میکند، سه قوه (در چارچوب ضوابط مشخص و با تعیین دقیق حدود اختیارات، حوزههای نظارتی و حتی موضوعات نظارتی) بر کار یکدیگر نظارت داشته باشند.
- در هر حال قبل از شروع نظارتها، میبایست مقدماتی مانند: حوزهها، موضوعات موردنظر، شرایط افراد، دامنه نظارتها، زمانبندی نظارتها، مرجع و چگونگی اقدام در مورد نتایج نظارتها و حتی چک لیستهای نظارتی از قبل پیش بینی و ارائه شود.
- از آنجا که عملکرد مجلس در دو بخش شامل: عملکرد بخش اداری و عملکرد نمایندگان و اعضای محترم هیئت رئیسه قابل بررسی است، لذا شایسته است از هم اکنون این دو بخش مورد تفکیک قرار گرفته و با دقت به مسائل خاص هر کدام پرداخته شود.
- توسعه آتی سازمان اداری مجلس (دفاتر استانی، شهرستانی و زیرمجموعههای مرکزی مجلس) از نکاتی است که خوب است در نظام نظارتی مورد توجه قرار گیرد.
- همانگونه که در بندهای قبلی اشاره شد، سه قوه و نهادهای راهبردی کشور مانند (مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای نگهبان، مجلس خبرگان رهبری، قوه قضائیه، قوه مجریه و قوه مقننه) میتوانند با سیاستگذاری و برنامه ریزی مناسب در بخش عمدهای از موضوعات بر عملکرد یکدیگر نظارت داشته باشند.
- در سیستم نظارتی مورد نظر، از نمایندگان واجد شرایط حراست، اداره بازرسی و نمایندهی اداری به عنوان عضوتیمهای بازرسی استفاده شود.
- بهمنظور تسهیل در اجرای کار در این زمینه، قوانین موجود اصلاح و قوانین مورد نیاز تنظیم و تصویب شوند.
بدیهی است، هر نوع تصمیم گیری صحیح در این زمینه میتواند، بیانگر صداقت و حسن برخورد مرکز قانون گذاری کشور نسبت به مصالح عمومی جامعه و کشور بوده و انعکاس مثبتی را در سطح کشور و حتی خارج از کشور بر جای گذاشته و ابهامات احتمالی را نیز کاملاً برطرف نماید.
و من ا… التوفیق
احمدرضا هدایتی
۱۳۸۹