فضای مجازی به‌قدری حائز اهمیت است که نقل شده است، رهبر معظم انقلاب اسلامی (دامت برکاته) در جریان دیدار جمعی از مسئولین ذیربط با ایشان، در بیان اهمیت آن فرموده‌اند؛ «اگر من امروز رهبر انقلاب نبودم، رئیس فضای مجازی کشور می‌شدم.»
این در حالی است که ظاهراً هنوز برخی از مسئولین ذیربط یا متوجه این مهم نشده‌اند و یا مغرضانه و عامدانه تلاش دارند تا با تسامح و تساهل از کنار آن عبور کنند.
این بی‌توجهی که برخی از صاحب‌نظران از آن به عنوان خیانت نام می‌برند، در حالی صورت می‌گیرد که بررسی آمار و اطلاعات مربوط به ناهنجاری‌های اجتماعی نشان می‌دهد که پس از ورود شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای به خانه‌های مردم ایران در سال ۱۳۷۰ و به دنبال آن پس از راه یافتن فضای مجازی و همچنین برخی از بازی‌های رایانه‌ای به جامعه ایرانی، معضلات گوناگون کشور به‌خصوص معضلات مربوط به حوزه اجتماعی با رشد صعودی و بلکه جهشی مواجه بوده است.
افزایش نگران کننده آمار طلاق، آمار تکان‌دهنده روسپیگری پنهان و آشکار و کاهش سن روسپیگری از ۳۰ سال به کمتر از ۱۵ سال، عادی شدن روابط محرم و نامحرم، رواج یافتن گناه و سست شدن بنیان خانواده‌ها، افزایش جرائم و تخلفات مختلف و در نتیجه افزایش تعداد پرونده‌های قضایی، تنها بخشی از آثار و پیامدهای ورود مدیریت نشده این میهمانان ناخوانده به جامعه ایرانی است.
در کنار این مشکلات باید به استفاده ابزاری دشمن از این وسایل برای جاسوسی و ایجاد آشوب و اغتشاش و نیز انتقال فرهنگ غربی و تغییر سبک زندگی مردم در ابعاد مختلف، شبهه‌آفرینی و ایجاد تردید در مبانی اعتقادی و سیاسی مردم و به‌ویژه جوانان، پیدایش پدیده دین‌گریزی و ناکارآمد جلوه دادن نظام اسلامی، رسوخ یأس و ناامیدی در ذهن برخی از افراد جامعه، افزایش بیماری‌های روحی و روانی ناشی از اترات محتوای مسموم شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای و فضای مجازی و همچنین اُفت شدید تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان و کاهش راندمان کاری کارمندان دولت و امثال آن طی این مدت نیز اشاره کرد.
علی‌رغم همه این معضلات و مشکلات، بدیهی است که کسی منکر ضرورت استفاده بهینه از این ابزار نیست، اما همان‌گونه که اشاره شد، استفاده مطلوب از این امکانات مستلزم اِعمال مدیریت صحیح و فرهنگ‌سازی اصولی در این بخش است که متأسفانه تاکنون مورد غفلت واقع شده و اقدام جدی در این زمینه صورت نگرفته و به‌نظر می‌رسد، همچنان اراده و عزم جدی برای انجام آن وجود ندارد.
هنوز هم گسترش و بهبود زیرساخت‌های مرتبط به این بخش، از جمله تقویت و توسعه شبکه ملی اطلاعات یا تقویت و ارتقاء پیام‌رسان‌های داخلی و تولید محتوای فاخر مربوط به این عرصه، در حاشیه قرار دارد و به‌رغم تذکرات مکرر رهبر معظم انقلاب، رفع فیلترینگ پیام‌رسان شیطان صفتی مثل تلگرام و حفظ ارتباط پیام‌رسان‌هایی مانند؛ واتساپ، اینستاگرام، فیس بوک، ایسکاپ، توییتر و سایر پیام‌رسان‌های خارجی که عمدتاً نقش جاسوسی و سرباز دشمن را ایفا می‌کنند، در ردیف دغدغه‌های اصلی مسئولین عالی کشور قرار دارد.
این رویکرد در شرایطی ادامه دارد که بسیاری از کشورهای جهان از جمله؛ روسیه، چین، ژاپن، کره جنوبی، کره شمالی، هند و برزیل در سال‌های اخیر و بعضاً از مدت‌ها پیش در رابطه با ایجاد و راه‌اندازی شبکه ملی اینترنت به شکل کامل و فراگیر اقدام نموده و حتی در همسایگی ما کشور کوچکی مانند کویت نیز نوعی اینترنت ملی را در حوزه سلامت راه‌اندازی کرده است.
ایجاد پیام‌رسان‌های داخلی نیز از نظر مسئولین کشورهای مختلف دور نمانده و برخی از آنها از جمله؛ چین، ویتنام، کره جنوبی و ژاپن، از مدت‌پیش و گروهی نیز در سال‌های اخیر اقدام به راه‌اندازی پیام‌رسان‌های بومی نموده‌اند و مردم اکثر این کشورها فقط مجاز به استفاده از پیام‌رسان‌های ملی خود هستند.
برخی از کشورها مانند؛ فرانسه و روسیه نیز علاوم بر تصویب قوانین بازدارنده در این زمینه، در حال راه‌اندازی پیام‌رسان‌های بومی هستند و گروهی دیگر مثل؛ انگلیس، آلمان، استرالیا، برزیل، اندونزی و امارات هم ضمن ایجاد ممنوعیت استفاده از برخی از پیام‌رسان‌های خارجی، قوانین کنترلی بسیار سخت‌گیرانه‌ای برای استفاده از پیام‌رسان‌های مذکور وضع کرده‌اند.
در این رابطه اگرچه ظاهراً آمریکایی‌ها به شکل علنی ممنوعیتی ایجاد نکرده‌اند، اما همانند صهیونیست‌ها که پس از خرید امتیاز برخی از پرمخاطب‌ترین پیام‌رسان‌های بین‌المللی از این ابزار برای جاسوسی و اجرای سایر اهداف پلید حود نیز بهره می‌برند، عملاً با دقت این فضا را رصد نموده و با شدت تمام با هر گونه حرکت و اقدام مشکوک که در مغایرت با منافع ملی این کشور باشد، برخورد می‌کنند.
به این ترتیب با اطمینان می‌توانیم مدعی شویم که توپخانه فضای مجازی نه‌تنها منافع کشور در ابعاد مختلف، بلکه فکر و ذهن عموم مردم، به‌ویژه جوانان این مرز و بوم را هدف قرار داده است و لذا باید باور کنیم که هرگونه تأخیر و تعلل در مقابله جدی با پیامدهای نامطلوب این ابزار، خسارات جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت و آینده دردناکی را برای نسل آینده این سرزمین رغم خواهد زد.
برای پیشگیری از بروز خسارت بیشتر در این زمینه، در اولویت اول و در گام نخست باید برای فرهنگ‌سازی که از ابتدا مورد غفلت قرار گرفت و همچنین تعیین خطوط قرمز و در واقع قانونمندسازی نحوه استفاده از این ابزار و نحوه برخورد با مجرمین و متخلفین فعال در این فضا (در موضوعات مختلف)، تدابیر لازم اتخاذ و عقب‌ماندگی‌ها در این بخش با سرعت و دقت و به شکل تخصصی برطرف گردد.
همزمان باید اقدامات لازم برای بهبود و تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز در جهت فراگیر نمودن شبکه ملی اطلاع‌رسانی یا اینترنت ملی، پشتیبانی و حمایت جدی از پیام‌رسان‌های داخلی و رفع کامل مشکلات فنی و مالی آنها و در نهایت اقدام لازم برای تهیه، تولید و استفاده از فیلترینگ هوشمند به‌عنوان کمترین عمل پیشگیرانه، در سریع‌ترین زمان ممکن به عمل آید.
توضیح تکمیلی؛ از کلیه علاقه‌مندان دعوت می شود در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آثار مخرب ماهواره، فضای مجازی و بازی‌های رایانه‌ای بر خانواده‌ها، به‌ویژه جوانان کشور، عنوان «میهمانان ناخوانده» و «تلفن همراه» را در همین سایت (ره‌توشه rahtooshe.com) جستجو و مقالات ارائه شده در این رابطه را مطالعه فرمایند.
احمدرضا هدایتی
کارشناس ارشد مدیریت
۲۹/۲/۹۹
نشانی الکترونیکی: ARH110@yahoo.com نشانی سایت: rahtooshe.com
